مقدمه
پنبه در مناطق مختلفی از کره زمین رشد می‌کند و توسط صنایع مختلفی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده هزاران سال است که به عنوان یک محصول برای تولید پارچه مورد استفاده است و امروزه در تولید انواع پارچه‌ها مانند پرده، لباس، رویه مبلمان از آن استفاده می‌شود.
در این مطلب نگاهی به این ماده خواهیم داشت تا ببینیم استفاده از این ماده در صنعت نساجی چگونه است و چرا این ماده در میان بشر این قدر محبوب است.
پنبه چیست؟
پنبه پرمصرف‌ترین فیبر طبیعی در سراسر کره زمین است و در کنار ابریشم و پشم سه ماده بسیار مهم مورد استفاده در صنایع نساجی هستند. الیاف این ماده از گیاهان به دست می‌آید. به عبارت دیگر این فیبر از کنده شدن دانه گیاه و خارج شدن رویه بیرونی این دانه، به دست می‌آید. اگر به لباس‌ها یا جوراب‌های پنبه‌ای نگاه کنید، فیبرهای نرمی خواهید دید که شبیه مو هستند. این شکل از پنبه بعد از عمل ریستن و بافتن به دست می‌آید. این پارچه‌ها از نظر شیمیایی کاملا ارگانیک هستند و هیچ ترکیبیات مصنوعی ندارند.
سبک بودن پنبه و محافظت در برابر گرما باعث شد که به یکی از محبوب‌ترین ماده‌ها برای استفاده در صنعت پوشاک تبدیل شود و برای ساخت برخی محصولات، استفاده بیشتری نسبت به پشم و ابریشم داشته باشد.
تاریخچه استفاده از پنبه
تاریخ شروع استفاده از پنبه بین بشر آن قدر قدیمی است که برخی تاریخ‌دانان نمی‌توانند رقم دقیقی برای آن اعلام کنند اما برخی دیگر آن را 7 هزار سال پیش می‌دانند. غارهایی در کشور مکزیک اولین مکانی بودند که اثری از استفاده از پنبه در آن‌ها دیده می‌شود. به فاصله چند هزار سال استفاده از این ماده در هند، پاکستان، مصر، باهاما و اروپا دیده می‌شود. مردم باستان با استفاده از یک وسیله به نام دوک اقدام به کشیدن و پیچاندن آن می‌کردند تا سفت و کشیده شود. شستن، کوبیدن و فشار دادن پنبه از دیگر مراحلی بود که برای تبدیل پنبه به نخ توسط این افراد استفاده می‌شده است.
پنبه در خاورمیانه نیز به وفور یافت می‌شود. در عصر طلایی اسلام، اروپاییان با این ماده که از چین و ایران و هند تولید می‌شد، آشنا شدند و به شکل انبوه از آن استفاده کردند. این ماده در قرن پانزدهم به صورت عمده از طریق کشتی به هلند می‌رفت تا ریسیده شود و سپس در تمامی اروپا مورد استفاده قرار گیرد. با آغاز انقلاب صنعتی و ایجاد دستگاه‌ها به طور انبوه، دوک‌های ریسندگی به شکل دستگاه‌های بزرگ و سریع مورد استفاده قرار گرفتند و میزان استفاده از پنبه برای تولید پوشاک و پارچه افزایش یافت.
” پارچه‌های پنبه‌ای علاوه بر این که سلامت پوست بزرگسالان و نوزادان را تضمین می‌کنند، زیبا و بادوام هستند”.
پنبه در کنار پشم، دو ماده‌ای بودند که در این دوران، جنگی برای استفاده انبوه آن‌ها در سراسر دنیای نساجی بین شرکت‌ها به راه افتاده بود. صدها سال بعد شرکت‌های نساجی آن قدر بزرگ شدند تا توانستند که ماشین‌های بسیاری فراوانی را خریداری کنند تا استفاده از انسان در تولید پارچه پنبه‌ای را به حداقل برسانند.
مراحل تولید پارچه از پنبه
همانطور که گفتیم، پنبه مصرف انبوهی در صنایع نساجی دارد و چندین مرحله طی می‌شود تا پنبه خام تبدیل به یک پارچه پنبه‌ای شود.
کندن گیاهان پنبه
در این مرحله، برگ‌های گیاه پنبه کنده می‌شود. کارخانه‌های بزرگ، مزرعه‌های مختص به خود برای کاشت این ماده در اختیار دارند ولی کارخانه‌های کوچک‌تر آن‌ها را از دیگران می‌خرند.
درو ماشینی
در این مرحله یک ماشین پنبه‌ها و محتویات فیبر این ماده را درو می‌کند.
جداسازی
در این مرحله پنبه از دانه جدا می‌شود و همچنین از پوسته‌ها و قوزه پنبه تفکیک می‌شود. همچنین خاک را نیز ممکن است در این مرحله از فیبرها جداسازی کنند.
انتقال
بعد از این مرحله، ماده موردنیاز توسط ماشین‌های باربری به کارخانه منتقل می‌شود تا سایر فعالیت‌ها برای تولید پنبه روی آن انجام شود.
تبدیل به رشته
در این مرحله پنبه‌ها توسط عمل رشته‌سازی یا کاردینگ تبدیل به رشته می‌شوند.
چرخاندن
رشته‌های ساخته شده، توسط دوک‌ها آنقدر پیچ می‌خورند تا تبدیل به الیاف شوند.
رنگ‌زنی
در این مرحله برخی از رنگ‌های شیمیایی یا طبیعی به نخ‌ها زده می‌شوند تا از رنگ سفید به رنگ‌های دیگری مانند بنفش، قهوه‌ای، صورتی و غیره تبدیل شوند.
بافتن
سپس ماده به دست آمده در مرحله قبل که همان نخ است، بافته می‌شود تا تبدیل به انوع البسه و روتختی و غیره شود.
مزایای پنبه
گفتیم که پنبه یکی از محصولات مهم در صنعت نساجی است. از مهم‌ترین مزایای آن می‌توان به استحکام این ماده اشاره کرد. علاوه بر این بافت نرم پنبه‌ها باعث می‌شود که در برخورد با پوست، به جای ایجاد خارش و سوزش، لطافت را به همراه داشته باشند. به همین دلیل است که در تولید لباس زیر به طور انبوه از این ماده استفاده می‌شود. سبکی یکی دیگر از مزایای بزرگ پنبه است به طوری که استفاده از آن ، شخص را دچار احساس سنگینی نمی‌کند.
پنبه نسبت به ابریشم دوام بیشتری دارد و از پشم سبک‌تر است. این ماده از مقاومت کششی بسیار بالایی برخوردار است و رنگ طبیعی آن سفید متمایل به زرد است. همچنین خاصیت جذب آب یکی دیگر از خواص این ماده است و به سرعت نیز خشک می‌شود. همین مسئله باعث شده که شست و شوی پارچه‌های تولید شده از این ماده بسیار آسان شود. البته در صورت استفاده ناصحیح از پارچه‌های تولید شده از پنبه، به سرعت چروک می‌شوند.
موارد استفاده از پارچه‌های پنبه‌ای
بیشترین استفاده از این پارچه‌ها، صنایع پوشاک است. انواع لباس‌های رسمی و غیررسمی از این پارچه‌ها استفاده می‌کنند. همانطور که گفتیم علت آن سبکی و لطافت است. حوله‌های حمام نیز یکی دیگر از موارد استفاده از این پارچه‌ها هستند. استفاده از این ماده در تولید و بافتن پتو‌ها، روتختی‌ها و سایر پارچه‌های مورد استفاده در رخت‌خواب نیز بسیار مرسوم است. در حوزه سلامت نیز از این ماده برای تولید پارچه‌ها و دستمال‌های خاص مورد استفاده در بیمارستان‌ها و اتاق‌های عمل استفاده می‌گردد.
سخن پایانی
در این مطلب نگاهی به پنبه، تاریخچه، موارد استفاده و سایر ویژگی‌های آن انداختیم. این ماده ارزشمند و سبک از زمان ظهور بشر روی زمین، همراه انسان بوده و همیشه نیز یکی از بهترین مواد برای تولید پوشاک و پارچه خواهد ماند.
نساجی الغدیر با تجربه 20 ساله ابتدا فعاليت خود را در زمينه ى پارچه هاي تخت بافي ،پلي استر،پنبه و رنگي و ساده اغاز نمود و در سال 1396 با بروز كردن ماشين الات خود و با تلفيق تجربه و دانش امروزي اقدام به بافت پارچه تترون ، پارچه سابله و پارچه فاستونی باكيفيت بالا کرده است .
بدون دیدگاه